Meisje op laptop in Starbucks

Beroepsonderwijs en Ontwikkeling


De arbeidsmarkt verandert. Digitalisering, automatisering, robotisering en energie- en klimaattransities vragen vaak om nieuwe vaardigheden en kennis. De Stichting van de Arbeid stimuleert werknemers zich permanent te ontwikkelen om duurzaam op de arbeidsmarkt te kunnen blijven meedoen.


De Stichting van de Arbeid is zich in de loop der jaren steeds meer gaan bezighouden met de permanente ontwikkeling van werkenden. Naast aandacht voor het onderwijs aan jongeren ligt de focus op de ontwikkeling en scholing van volwassenen.

Nieuwe kennis

Om duurzaam op de arbeidsmarkt te kunnen blijven participeren, moeten alle werknemers toegang krijgen tot nieuwe kennis en vaardigheden. Dat leidt niet alleen tot een sterkere positie op de arbeidsmarkt. Het leren van nieuwe dingen kan het werk ook interessanter en leuker maken.

Om te kunnen meebewegen op de arbeidsmarkt is het nodig dat iedereen regelmatig de balans opmaakt: waar sta ik nu, wat heb ik nodig voor mijn huidige functie en wat heb ik nodig als ik van baan verander of als ik naar een andere sector ga. Advies en ondersteuning zijn daarbij een belangrijke voorwaarde.

Positieve leercultuur

Werknemers moeten zich bewust worden van het belang van ontwikkeling en het vanzelfsprekend vinden om na te denken over de eigen loopbaan en de stappen die nodig of gewenst zijn. In een aantal sectoren gaan veel arbeidsplaatsen verloren: bijvoorbeeld in de grafische sector of de detailhandel. Hier is het van belang dat werknemers zich voorbereiden op andere functies binnen de eigen sector of op een functie in een andere sector. Dit vraagt om een sterke, positieve leercultuur.

Veel werkgevers dragen zorg voor een loopbaanbeleid in hun onderneming. Werknemers kunnen deelnemen aan scholing en loopbaanactiviteiten. Daarbij kan het gaan om formele opleidingen maar ook om informele opleidingen en cursussen. Leren op de werkvloer kan een belangrijke bijdrage leveren aan de ontwikkeling van werknemers. Dit geldt voor jonge en oudere werknemers, hoog- en laagopgeleiden, lang- en kortopgeleiden en vaste- en flexkrachten.

Individueel ontwikkelbudget

Een van de middelen om een positieve leercultuur te bereiken, is het stimuleren van algemene scholing en ontwikkeling door middel van een individueel budget. Dat vergroot de eigen regie van werknemers over hun ontwikkeling. Zo’n budget kan op verschillende manieren worden gebruikt. Het kan worden ingezet voor cursussen, workshops, stages en opleidingen, voor het inzetten van een loopbaancoach of het vastleggen van opgedane ervaring met behulp van een ervaringscertificaat (EVC) of andere valideringsinstrumenten.
Om dit succesvol te laten zijn, is het van belang dat werknemers zelf kunnen beslissen wat zij met hun budget doen. Zij moeten daarbij wel ondersteuning krijgen in de vorm van voorlichting, loopbaanadvies en/of coaching. Een individueel budget stimuleert na te denken over de eigen loopbaan en vergroot de bereidheid daarin te investeren.

Kennis en vaardigheden

Werkgevers kunnen helder maken welke eisen aan functies worden gesteld en welke kennis en vaardigheden daarvoor nodig zijn. De werkgever, brancheorganisatie of een O&O-fonds kan faciliteiten bieden om die kennis en vaardigheden eigen te maken en ervoor zorgen dat deze voor alle werknemers toegankelijk zijn. Het is vervolgens de eigen verantwoordelijkheid van werknemers om daar gebruik van te maken.

Passende stagevergoeding voor mbo-bol-studenten

De Stichting van de Arbeid wil decentrale partijen stimuleren om (cao-)afspraken te maken over het bieden van een passende stagevergoeding aan stagiairs, bovenop de onkostenvergoeding. Deze aanbeveling volgt uit afspraken die in het Stagepact MBO 2023-2027 zijn gemaakt. In een brief d.d. 12 oktober 2023 aan decentrale partijen licht de Stichting van de Arbeid toe welke aspecten een rol kunnen spelen bij het vaststellen van een stagevergoeding. Een van de factoren die bepalend kunnen zijn, is de mate waarin de stagiair bijdraagt aan de bedrijfsvoering.